spieren: pijn, zwakte, kramp, snel verzuren........

..







​Spieren: pijn, zwakte, kramp, snel verzuren….. van zeer subtiel tot ernstig:  Wat kan de osteopaat daarmee?
​
 
 








​Twijfel je wel eens aan het functioneren van je paard voor wat betreft:

• het gemakkelijk en soepel kunnen lopen,
• de tijd die je nodig hebt om warm te rijden alvorens je een goede dressuurproef kunt laten zien
• hersteltijd na zware arbeid
• mate van verzuring in bijvoorbeeld hindernistrajecten?

Of denk je dat het wel goed zit bij jouw paard, maar wil je toch eens kijken of je de top voor jouw paard al bereikt hebt of dat er nog meer in zit?
 
Het neerzetten van redelijk goede tot goede resultaten in wedstrijden is niet persé een bewijs dat je paard optimaal (spier)fit is......

---

​Het komt voor dat in bloedmonsters van paarden die goed presteren, toch stoffen gevonden worden die wijzen op suboptimaal functioneren van spieren en spierafbraak (ook als het bloed in volledige rust afgenomen is). De stoffen waarover we spreken zijn dan met name spierenzymen en ontstekingsstoffen.
 
Bij deze paarden is het heel goed mogelijk dat de beweeglijkheid van enkele wervels ten opzichte van elkaar verminderd is. Dit wordt door de osteopaat een blokkade genoemd.
Tijdens mijn opleiding tot dieren-osteopaat, heb ik een onderzoek gedaan naar het effect van blokkades op spieren en de zogenaamde spierenzymen en ontstekingsparameters die je in bloed kunt vinden bij spierproblemen.
In mijn blog wil ik jullie meenemen in de  effecten van een blokkade op de spieren van je paard.
 
Wat is een blokkade?
Bij een blokkade is er een verstoorde beweeglijkheid van wervels ten opzichte van elkaar. De kleine beweginkjes die normaal tussen de wervels plaatsvinden, worden waargenomen door zenuwen. Op het moment dat de beweeglijkheid vermindert, verandert ook de reactie van de verschillende zenuwen en komt er ruimte voor een pijnprikkel. Op basis van deze pijnprikkel ontstaat spanning en overgevoeligheid in het (spier)gebied dat hoort bij de geblokkeerde wervel.  
 
Hoe kan een blokkade ontstaan?
Blokkades kunnen ontstaan door een ongelukje (bij het sporten, of door vastliggen etc.), druk door zadel/ tuig, een verkeerd belastingspatroon / trainingspatroon etcetera.

Op deze afbeelding is te zien hoe de spier is onderverdeeld in spierbundels en spiervezels omgeven door fasciaal weefsel (Tortora et al. 2012)

​



















​
​Welke eigenschappen van de spier zijn hierbij relevant?
Een spier bestaat uit spierbundels en een spierbundel bestaat uit spiervezels. Een spier bevat bloedvaten die tot hele kleine haarvaatjes vertakken om voedingsstoffen aan te voeren en afvalstoffen af te voeren. Daarnaast wordt een spier bezenuwd door zenuwen. Deze zenuwen lopen (in de vorm van hele kleine zenuwtakjes) diep tot in de spier door.  
​​
Wat is fasciaal weefsel?
Rondom de spier-vezels, -bundels en gehele spier vind je fasciaal weefsel, een vlies dat als een soort skelet om de afzonderlijke onderdelen van de spier heen zit. Dit fasciale weefsel zit niet alleen rondom spieren, maar ook rondom de bloedvaten.
Dit fasciale weefsel (ook bindweefsel genoemd) is heel uitgebreid bezenuwd, kan samentrekken en kan onder invloed van een te zure omgeving, van samenstelling/ structuur veranderen.
 
Hoe gaat het dan mis?
Het fasciale weefsel, dat zo intens met de spieren verbonden is, lijkt een sleutelrol te spelen in het ontstaan van spierproblemen als gevolg van blokkades.
Normale situatie
Bij de start van de arbeid, en bij een paard dat explosieve / zware arbeid verricht, ontstaat door verbranding van voedingsstoffen melkzuur, lactaat genoemd. Dit lactaat geeft aanleiding tot het vrijkomen van ontstekingsstoffen in de spieren. Bij een goede doorbloeding in een gezonde spier worden deze stoffen vlot afgevoerd via de bloedvaten en kan het paard herstellen van de inspanning.
Bij blokkades
Echter in het geval van een paard met blokkades, verloopt dit proces iets anders:
Als een blokkade ontstaat in de wervelkolom, leidt dit tot een pijnprikkel vanuit de zenuwen ter plekke van deze blokkade. Deze zenuwen beïnvloeden ook de fasciale weefsels (vliezen) rondom de spieren en bloedvaatjes. Die vliezen rondom spieren en bloedvaten gaan verkrampen, waardoor er een grote druk op het spierweefsel ontstaat. Tegelijkertijd wordt de aanvoer van voedingsstoffen en ook de afvoer van afvalstoffen vanuit de spier minder, omdat de bloedvaten worden samengedrukt door spier en fascia.
Ook bij het paard met een blokkade wordt bij arbeid melkzuur gevormd. Dit melkzuur heeft een lage pH en leidt tot een verzuring van de spier. Deze verzuring geeft aanleiding tot het vrijkomen van ontstekingsstoffen in de spier. Door de verkrampte fascia die als een te strakke jas rondom de spier zit in combinatie met de vernauwde bloedvaten, kan het melkzuur en ook de andere afvalstoffen niet snel genoeg afgevoerd worden bij een paard met blokkades.
Wanneer deze situatie niet opgelost raakt, blijft het spierweefsel laag in zuurgraad.
 
Nu is een eigenschap van het fasciale weefsel, dat dit bij een lage pH verandert van samenstelling. Fascia bevatten op de plaats waar ze in contact staan met de spier, het zogenaamde hyaluronzuur. Dit heeft een smerende werking, waardoor de fascia gemakkelijk over de spier kan glijden. Echter bij een lage pH verandert de hyaluronzuur van samenstelling, waardoor het meer klevend dan smerend wordt. Daarnaast wordt het stugger.
De verandering van het hyaluronzuur gebeurt ook bij normale arbeid. Immers als je hard sport, raakt de pH in de spier verlaagd. Als deze lage pH niet te lang voortduurt, omdat de doorbloeding op orde is en de spieren niet abnormaal verkrampt zijn, verandert de samenstelling weer terug naar smerend toe.
 
Echter in het geval van een blokkade, is de verkramping van het fasciale weefsel vaak chronisch. Daardoor blijft bij een blokkade het vlies rondom de spieren stug en hard en levert dit een continue druk op (met bijbehorende verminderde doorbloeding) op de spieren. Het paard kan zich daardoor slecht herstellen na hard werken.
Een ander gevolg bij een chronisch verkrampte spier en fascia, is dat er chronisch te weinig voedingsstoffen bij de spier terecht komen. Hierdoor kan het paard niet voldoende spieren ontwikkelen, of in het slechtste geval, vallen spieren weg.
 
Dus:
Loopt je paard aan het begin van de arbeid (ofwel continue) alsof hij een te krappe jas aan heeft?
Willen de spieren maar niet verder ontwikkelen?
Is de hersteltijd na arbeid lang?
Is je paard verzuurd halverwege het hindernistraject?
Of wil je gewoon weten of je paard zijn eigen top heeft bereikt ofwel dat er nog net een stapje meer in zit?
 
Laat dan je paard eens controleren door een osteopaat. Een osteopaat werkt zowel preventief als curatief. Is er een klein beginnend probleem, dan al is het de moeite waard om het niet chronisch te laten worden. Want in chronische gevallen hebben jij en je paard niet het optimale plezier!

Auteur: Ant Koopmans; ant.fitequip@gmail.com

---